Umowa o przeniesienie praw autorskich a umowa licencyjna

Aby mieć możliwość legalnie korzystać z szeroko rozumianej twórczości innej osoby konieczne jest uzyskanie na to jej zgody. Taką zgodę można uzyskać na dwa sposoby. Poprzez podpisanie umowy o przekazaniu (przeniesieniu) praw autorskich lub umowy licencyjnej. Z tego artykułu dowiedzą się Państwo jakie są między nimi podobieństwa i różnice.

Prawo autorskie osobiste

W pierwszej kolejności należy odróżnić autorskie prawa osobiste od autorskich praw majątkowych. Pierwszy rodzaj praw ma charakter niemajątkowy i należy wyłącznie do autora. Mają one na celu ochronę swoistej więzi twórcy z jego dziełem. W związku z tym mają charakter niezbywalny, nieprzenoszalny i nie można się ich zrzec. Jest to ochrona bezterminowa od momentu powstania dzieła. Twórca ma prawo podpisać swoje dzieło lub udostępnić je anonimowo w sposób, który uzna za stosowny.

Prawo autorskie majątkowe

Autorskie prawa majątkowe mają charakter ekonomiczny. Jest to swoiste „prawo własności” do utworu. Twórca może dowolnie z niego korzystać (w tym czerpać korzyści majątkowe z utworu) i rozporządzać nim. Ten rodzaj praw przysługuje twórcy przez określony czas (po którym prawa wygasają) i ma charakter zbywalny.

Zbycie może nastąpić na dwa sposoby poprzez przeniesienia praw autorskich do utworu na inną osobę lub udzielenie jej licencji na korzystanie z niego.

Przeniesienie praw autorskich a licencja – podobieństwa

Zarówno w sytuacji przeniesienia praw do utworu jak i udzielenia licencji następuje to tylko na pewien okres czasu określony w umowie. Zarówno jedna jak i druga umowa może mieć charakter odpłatny lub nieodpłatny. Umowy powinny jasno określać zasady i sposoby korzystania z utworu. Przeniesienie praw i udzielenie licencji następuje tylko na określone pola eksploatacji (sposób korzystania z utworu), które muszą być dokładnie określone w umowie. Jeśli pojawią się nowe (jeszcze nieznane) umowa powinna być zawarta od nowa lub z uwzględnieniem tylko tych pól.

Przeniesienie praw autorskich a licencja – różnice

Pierwszą różnicą jest nazewnictwo. Stronami umowy przeniesienia praw są zbywca (autor) i nabywca. Z kolei w umowie licencyjnej występują licencjodawca i licencjobiorca.  

Kolejną różnicą jest to, że po podpisaniu umowy o przekazaniu praw majątkowych autor je traci (w całości lub części) na okres jej obowiązywania. Udzielenie licencji powoduje, że twórca posiada prawa do utworu, ale pozwala korzystać z nich także licencjobiorcy. Inna jest także forma umowy. W pierwszym przypadku konieczne jest zawarcie jej na piśmie. Licencja nie wymaga takiej formy (za wyjątkiem sytuacji kiedy, ma ona charakter wyłączny). Twórca może przenieść prawa tylko na jeden podmiot (licencji może udzielić kilku). Podobnie z licencjobiorcą: może on udzielić sublicencji (jeśli umowa nie stanowi inaczej), ale powinien zrobić to po wyrażeniu zgody przez twórcę dzieła. Warto także pamiętać, że w przypadku przeniesienia praw na inną osobę trzeba to wyraźnie zaznaczyć w umowie. Brak takiego zapisu powoduje, że umowa ma charakter licencji.